معادن بزرگ روباز ایران
معادن روباز
کانسارهایی که در سطح زمین یا نزدیکی سطح زمین و در مناطق کم‌عمقی کمتر از ۱۵۰ متر قرار گرفته‌اند و از گسترش قابل ملاحظه‌ای برخوردارند، در اصطلاح «معادن روباز» گفته می‌شود.
امروزه در جهان بین ۷۰ تا ۹۰ درصد مواد معدنی همچون سنگ آهن، کان سنگ مس، زغال سنگ، آزبست، فسفات، بوکسیت و منگنز از معادن روباز استخراج می‌شوند. تقریبا تمام مواد ساختمانی و حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد زغال سنگ و اورانیوم نیز از معادن روباز استخراج می‌شوند.
بزرگترین معادن روباز ایران
ایران با وجود ۶۸ ماده شناخته شده معدنی یکی از کشورهای معدن‌خیز جهان محسوب می‌شود. از آنجایی که بیشتر ذخایر معدنی در ایران رخنمون سطحی دارند از این رو بیشتر معادن بزرگ ایران به شکل روباز هستند.
معدن مس سرچشمه
معدن مس سرچشمه بزرگترین تولید کننده مس ایران، یکی از مجموعه های شرکت ملی صنایع مس ایران است که در استان کرمان واقع شده، یکی از بزرگترین معادن روباز مس دنیا و بزرگترین معدن روباز در خاورمیانه به‌شمار می‌رود. ذخیره زمین‌شناسی معدن مس سرچشمه افزون بر یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن «سنگ سولفوری» با عیار متوسط ۷/۰ درصد است.
معدن مس سونگون
معدن مس سونگون ورزقان واقع در استان آذربایجان‌شرقی نیز یکی از بزرگترین معادن روباز جهان به‌شمار می‌رود. هم‌اکنون بیش از 2 میلیارد تن ذخیره زمین‌شناسی و بیش از یک میلیارد تن ذخیره قابل استخراج در این معدن موجود است.
عناصر همراه کان سنگ این معدن طلا، نقره، مولیبدن و رینیوم و غیره وجود دارد. سابقه معدنکاری در معدن سونگون به دو قرن پیش یعنی دوره قاجاریه بازمی‌گردد.
معدن سنگ آهن چادرملو
معدن سنگ آهن چادرملو واقع در قلب مرکزی ایران در استان یزد، به عنوان بزرگترین تولیدکننده کنسانتره سنگ‌آهن در کشور، یک معادن روباز به‌شمار می‌رود. ذخیره قابل استخراج معدن چادرملو به میزان ۳۲۰ میلیون تن است.
لازم به یادآوری است که معدن چادرملو در سال ۱۳۱۹ اکتشاف شده است.
معدن سنگ آهن گل گهر
معدن سنگ آهن گل گهر در نزدیکی سیرجان واقع در استان کرمان است. این معدن یکی از بزرگترین معادن روباز ایران به‌شمار می‌رود. ذخیره احتمالی این معدن یک میلیارد تن و ذخیره قطعی ۲۱۹ میلیون تن است که برزگترین معدن سنگ آهن خاورمیانه محسوب می‌شود. هم‌اکنون تولیدات حاصل از سنگ استخراجی این معدن سنگ آهن، کنسانتره سنگ آهن، گندله و سنگ‌دانه‌بندی شده است.
معدن طلای موته
معدن طلای موته به عنوان یک معدن روباز، در نزدیکی روستای موته و نزدیک به شهرهای دلیجان و گلپایگان در استان اصفهان واقع شده است. این معدن طلا، دارای ۹ کانسار طلادار است. در حال حاضر به صورت سالانه ۲۰۰ کیلوگرم طلا از این معدن به دست می آید.
معدن سرب و روی انگوران
معدن سرب و روی انگوران واقع در استان زنجان است. این معدن روباز بزرگترین تولیدکننده سرب و روی ایران و همچنین بزرگترین معدن سرب و روی خاورمیانه به‌شمار می‌رود. معدن سرب و روی انگوران دارای بخش‌های روباز و زیرزمینی است که ذخیره بخش روباز آن حدود ۸ میلیون تن برآورد شده است.
معدن سنگ آهن سنگان
مجموعه کانسار های سنگ آهن سنگان در فاصله حدود 300 کیلومتری جنو ب شرقی مشهد، 68 کیلومتری جنوب غربی تایباد، 40 کیلومتری جنوب شرقی خواف و 18 کیلومتری شمال شرقی سنگان در استان خراسان رضوی و نزدیک مرز افغانستان قرار دارد.
محدوده در برگیرنده این مجموعه کانساری به شکل مستطیلی به طول تقریبی 22 کیلومتر و عرض 10 کیلومتر می باشد که شامل کانسار های غربی (پنج کانسار تپه قرمز،A ،B ، C شمالی و C جنوبی )کانسار های مرکزی (دو کانسار باغک و دردوی) و کانسار های شرقی (شش کانسار شماره I الیVI) می باشد. حداكثر ارتفاع منطقه 1812 متر مي‌باشد. اين منطقه داراي آب و هواي کويري خشک و با متوسط بارندگي ساليانه 150 تا 250 ميلي‌متر در سال همراه با وزش بادهاي تقريباً دائمي است كه در 6 ماهه‌ي اول سال سرعت آن به بيش از 50 کيلومتر در ساعت مي‌رسد.
